"Sedare dolorem opus divinum est"
Σύμφωνα με μια έκφραση που αποδίδεται στον Ιπποκράτη: «Η ανακούφιση του πόνου είναι έργο θεϊκό».
Για την επιλογή της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη επιμέρους συνιστώσες, όπως η ηλικία του ασθενή, ο τύπος του πόνου, συνυπάρχουσες παθήσεις και συγχορηγούμενα φάρμακα. Ο στόχος θα πρέπει να είναι το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με τη λιγότερο δυνατή τοξικότητα. Επιπλέον οι ασθενείς θα πρέπει να παρακολουθούνται από τον θεράποντα ιατρό για τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες, τη συμμόρφωση στη φαρμακευτική αγωγή καθώς και την αποτελεσματικότητα της.
Σημαντικό είναι να γνωρίζουμε ότι η αποτελεσματικότητα της φαρμακευτικής αγωγής αυξάνει με την ταυτόχρονη εφαρμογή μη – φαρμακευτικών θεραπειών, όπως φυσιοθεραπεία, βελονισμό, βιοανάδραση, συσκευές διαδερμικού ηλεκτρικού ερεθισμού νεύρων ( TENS) και συμβουλευτική προσέγγιση.
Ασπιρίνη, Παρακεταμόλη και Μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ).
Αποτελούν θεραπεία πρώτης γραμμής για ταχεία και αποτελεσματική αναλγησία. Έχουν επίσης αντιφλεγμονώδη δράση ( με εξαίρεση την παρακεταμόλη). Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στους μυοσκελετικούς πόνους, αρθρίτιδες και κεφαλαλγίες.
Σε χρόνια λήψη μπορεί να προκαλέσουν γαστρικό ερεθισμό, ιδίως με την ασπιρίνη και τα ΜΣΑΦ και σε ορισμένες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσουν μέχρι και διάβρωση του βλεννογόνου του στομάχου οδηγώντας στη δημιουργία έλκους ακόμα και αιμορραγία. Τα ΜΣΑΦ, όπως το ibuprofen, diclofenac, naproxen και piroxicam, εκτός από την τοξικότητα στο γαστρεντερικό σύστημα, σχετίζονται και με τοξικότητα των νεφρών καθώς και αύξηση της αρτηριακής πίεσης με αύξηση του κινδύνου εμφράγματος του μυοκαρδίου ή Αγγειακού Εγκεφαλικού επεισοδίου.
Η παρακεταμόλη ενώ σπάνια προκαλεί γαστρικό ερεθισμό, η χορήγηση της σε καθημερινή υψηλής δόσης ενδεχομένως να προκαλέσει ηπατική βλάβη.
Επιπλέον η κατάχρηση αναλγητικών σε περιπτώσεις χρόνιας κεφαλαλγίας ενδέχεται να οδηγήσει στην εκδήλωση συμπτωματολογίας που ονομάζεται «κεφαλαλγία από κατάχρηση αναλγητικών» (medication overuse headache, MOH).
Αντικαταθλιπτικά:
Αν και η κύρια ένδειξη τους είναι η θεραπεία της κατάθλιψης, έχει αποδειχτεί η αποτελεσματικότητα τους στην αντιμετώπιση ορισμένων περιπτώσεων χρόνιου πόνου. Ο μηχανισμός της αναλγητικής τους δράσης δεν είναι πλήρως κατανοητός, προκύπτει όμως με μικρότερη δόση από εκείνη που απαιτείται για αντικαταθλιπτική δράση.
Επώδυνες καταστάσεις οι οποίες ανταποκρίνονται σε θεραπεία με αντικαταθλιπτικά αποτελούν: κεφαλαλγία τάσεως, ημικρανία ή μεικτός τύπος κεφαλαλγιών, ινομυαλγία καθώς και νευροπαθητικός πόνος (όπως μεθερπητική νευραλγία ή διαβητική νευροπάθεια).
 |
Διακρίνονται στα:
|
Αντιεπιληπτικά:
Τα φάρμακα αυτά ( Carbamazepine, Oxcarbazepine, Phenyntoin) χρησιμοποιούνται ως επί το πλείστων για την αντιμετώπιση επιληπτικών επεισοδίων. Επιπλέον όμως έχει διαπιστωθεί και η δράση τους στον χρόνιο πόνο. Είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στον νευροπαθητικό πόνο o οποίος χαρακτηρίζεται από επεισόδια έξαρσης, όπως η νευραλγία τρίδυμου και αθροιστική κεφαλαλγία. Τα ανιεπιληπτικά φάρμακα νεότερης γενιάς, όπως το Gabapentin και Pregabalin, είναι αποτελεσματικά σε ένα εύρη φάσμα νευροπαθητικού πόνου.
Οπιοειδή αναλγητικά:
Πρόκειται για τα πιο ισχυρά αναλγητικά, τα οποία παρέχουν ταχεία και αποτελεσματική ανακούφιση. Τα οπιοειδή αναλγητικά δρουν στο κεντρικό νευρικό σύστημα και ενεργοποιούν νευρώνες αναστολής του πόνου και αναστέλλουν μετάδοση του πόνου.
Μπορεί να προκαλέσουν δοσοεξαρτώμενες παρενέργειες, όπως υπνηλία, ναυτία και έμετος, κνησμός, δυσκοιλιότητα. Και σπανιότερα υπερδιέγερση και επιληπτικές κρίσεις. Η πιο σοβαρή παρενέργεια είναι η καταστολή της αναπνοής. Σε μη σωστή χρήση των οπιοειδών υπάρχει το ενδεχόμενο εξάρτησης.
Τα οπιοειδή αναλγητικά μπορεί να χορηγηθούν από το στόμα, ενδοφλεβίως, διαδερμικά μέσω δερματικών επιθεμάτων και με νωτιαία χορήγηση μέσω καθετήρα που τοποθετείται ενδοθηκικά ή επισκληρία.
Σε σωστή χορήγηση τους υπό ιατρική επίβλεψη, αποτελούν αξιόπιστη επιλογή στην αντιμετώπιση τόσο του οξέος όσο και του χρόνιου πόνου.
Σκευάσματα για τοπική ανακούφιση:
Τα ΜΣΑΦ, capsain και αντιαρρυθμικά όπως lidocain σε μορφή αλοιφής. Αντιμετωπίζουν τοπικά τον πόνο και πιθανόν να ελαττώνουν τις συστηματικές ανεπιθύμητες ενέργειες των φαρμακευτικών ουσιών.
Επεμβατικές τεχνικές:
 |
Επιπλέον σε περίπτωσης χρόνιου πόνου που δεν ανταποκρίνεται στα φάρμακα, έχουν εφαρμογή επεμβατικές τεχνικές, όπως:
|
Το σύνολο του περιεχομένου της ιστοσελίδας διατίθεται στους επισκέπτες αυστηρά για προσωπική και ενημερωτική χρήση. Απαγορεύεται, με οποιοδήποτε μέσο, η αναδημοσίευση ή η χρήση του συνόλου και των τμημάτων του ιστοτόπου, τροποποιημένα ή στην αρχική τους μορφή, χωρίς τη γραπτή άδεια του εκδότη.
Οι πληροφορίες που παρέχονται σε αυτό το φυλλάδιο μπορούν να χρησιμοποιηθούν μόνο ως οδηγός και όχι ως θεραπεία. Για περισσότερες πληροφορίες, συμβουλευτείτε τον Γιατρό σας.
Ομάδα Εργασίας 
