Κάτω από τη Μεσόγειο: 100 χρόνια μετά ...
Το Συνέδριο της «Μεσογειακής Ενάλιας Αρχαιολογίας» του Ιδρύματος Honor Frost, πραγματοποιείται για να συμπέσει με την επέτειο των εκατο χρόνων απο τη γέννηση της Honor Frost στο νησί της Κύπρου (28η Οκτωβρίου 1917).


Ο κόσμος της ενάλιας αρχαιολογίας έχει αναμφισβήτητα αλλάξει δραστικά από τότε που η Honor Frost έγραψε τον σημαντικό της τόμο, Under the Mediterranean (1963). Ένα ορόσημο στην εξέλιξη του θέματος στη Μεσόγειο ήρθε όταν το 1985 ξεκίνησε μια σειρά συμποσίων στην Ελλάδα με θέμα: TROPIS, Διεθνές Συμπόσιο για την Κατασκευή Πλοίων στην Αρχαιότητα. Το TROPIS σύντομα έγινε σημείο συνάντησης για αρχαιολόγους της εναλιας αρχαιολογίας, που εργάζονταν κυρίως (αλλά όχι αποκλειστικά) στη Μεσόγειο, οι οποίοι παρουσίαζαν μελέτες σχετικά με ποικίλα ερευνητικά θέματα, όπως τη ναυπηγική, τα πλοία, τα λιμάνια και τη ναυσιπλοΐα.

Το τελευταίο συνέδριο TROPIS πραγματοποιήθηκε στην Ύδρα το 2008. Η Honor πήρε μέρος σ'αυτή τη συνάντηση όπως και σε κάθε προηγούμενη, με μία μόνο εξαίρεση. Απο τότε δυστυχώς, δεν πραγματοποιήθηκε άλλο ενάλιο αρχαιολογικό φόρουμ για τη Μεσόγειο. 'Όμως ο κλάδος της ενάλιας αρχαιολογιας συνεχίζει να αναπτύσσεται, καθώς όλο και περισσότερες μελέτες με ενάλια θέματα παρουσιάζονται σε άλλα αρχαιολογικά συνέδρια γενικότερου ενδιαφέροντος. Πιστεύουμε ότι είναι καιρός να δημιουργήσουμε ένα φόρουμ για τους ενάλιους αρχαιολόγους που εργάζονται στη Μεσόγειο, για να ανασυνταχθούμε και να ξαναθυμηθούμε τις βασικές αρχές του TROPIS: που είναι η ευρύτερη επαφή με όλους που εργάζονται στην περιοχή υποβρύχια, στις ακτές και στην ξηρά ,η αλληλοενημέρωση και κυρίως το μοιρασμα της γνώσης για τα νέα ευρήματα, μεθοδολογίες και ιδέες, συμπεριλαμβανομένων των τοπίων, του εμπορίου, της συνδεσιμότητας, της επιστημονικής ανάλυσης, της πολιτιστικής διαχείρισης και των νέων τεχνολογικών εξελίξεων.
 
Στις 28 Οκτωβρίου 2017, θα έχουν περάσει 100 χρόνια από τότε που γεννήθηκε η Honor Frost στην Κύπρο. Για να σηματοδοτήσουμε αυτό το γεγονός, αποφασίστηκε να γιορτάσουμε την εκατονταετηρίδα της γέννησής της, να τιμήσουμε το έργο της και αυτό του Ιδρύματος της, οργανώνοντας μια διεθνή διάσκεψη στην Κύπρο. Η διεθνής αυτή διάσκεψη είχε διάρκεια τεσσάρων ημερών (20-24 Οκτωβρίου 2017) και φιλοξενηθηκε στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, στη Λευκωσία. Η πέμπτη μέρα αφιερωθηκε σε επισκέψεις σε μερικούς από τους σημαντικούς παράκτιους αρχαιολογικούς χώρους της Κύπρου, ιδιαίτερα στα προκλασικά λιμάνια που αποτέλεσαν το επίκεντρο της έρευνας της Honor. Οι συμμετέχοντες είχαν επίσης την ευκαιρία να ταξιδέψουν με το σκάφος Κερύνεια Ελευθερία - αντίγραφο του αρχαίου καραβιού της Κερυνειας. Το συνέδριο υποστηρίχθηκει σε μεγάλο βαθμό από το Ίδρυμα Honor Frost.

..

  logo_HFF_Conference_Final.png
 
 
.
 ΚΑΡΑΒΟΙ
Τα ναυτικά ακιδογραφήματα των μεσαιωνικών μνημείων της Κύπρου : χαρτογράφηση, αποτύπωση και ψηφιοποίηση
 
Το πρόγραμμα χρηματοδοτήθηκε από τη Επιτροπή Προγραμμάτων Λεβέντη, Πανεπιστήμιο Κύπρου.
 
Ακιδογραφήματα με απεικονίσεις πλοίων είναι γνωστά στη Μεσόγειο ήδη από την τρίτη χιλιετία π.Χ μέχρι και τον 20ό αιώνα. Έχουν εντοπιστεί κυρίως σε τοίχους μνημείων ποικίλου χαρακτήρα (σπήλαια, ναούς, δημόσια κτήρια, οχυρώσεις, εκκλησίες). Με το υλικό αυτό έχουν ασχοληθεί ερευνητές στο παρελθόν: στην Κύπρο τέσσερις διαφορετικές ερευνητικές ομάδες κατά τα τελευταία 20 χρόνια έχουν καταγράψει περίπου 120 ναυτικά ακιδογραφήματα (ν.α.) σε πάνω από 30 μεσαιωνικά μνημεία, χρησιμοποιώντας ποικίλες μεθόδους και εργαλεία.
 
Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος KAΡABOI ήταν οι εξής:
  • Καταγραφή του διαθέσιμου υλικού σε βάση δεδομένων
  • Ψηφιοποίηση του υπάρχοντος υλικού
  • Εφαρμογή νέων τεχνολογιών τεκμηρίωσης
  • Διάσωση των ακιδογραφημάτων, τα οποία αποτελούν μιά ιδιαιτέρως ευαίσθητη ομάδα αρχαιολογικών τεκμηρίων
Το corpus που συντάχθηκε, θα αποτελέσει πηγή πληροφοριών για ποικίλα ζητήματα που απασχολούν την έρευνα, όπως:
  • οι τύποι των πλοίων
  • η ναυπηγική
  • η ναυτική δραστηριότητα
  • οι ανθρώπινες συμπεριφορές που προκάλεσαν τη δημιουργία των ν.α., οι οποίες μπορεί είναι δηλωτικές ιδιαίτερων λατρευτικών ή κοινωνικών συμφραζομένων.
       KARAVOI small 
 
 
Per terram, Per mare: Production and Transport of Roman Amphorae in the Eastern Mediterreanean
 
Το Διεθνές Συνέδριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 12 – 15 Απριλίου 2012, διοργανώθηκε από το πρόγραμμα Roman Amphorae from Cyprus (ROMACY) (πρόγραμμα που επιχορηγήθηκε από το European Development Funds και την Κυπριακή Κυβέρνηση μέσα από Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας) και το ΕΡ.ΕΝ.Α.Ε.
 
Στόχος του ήταν η προβολή μιας εις βάθος και πολύπλευρης προσέγγισης στη μελέτη των αμφορεών και να παράξει μια σύνθεση δεδομένων από το υλικό που συνελέχθει από έρευνες που έχουν πραγματοποιηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο.
 
Το Συνέδριο, το οποίο καταπιάστηκε με ζητήματα που αφορούν την τυπολογία, την αρχαιομετρία, το θαλάσσιο εμπόριο καθώς και με στατιστική ανάλυση και θερωρητικά ζητήματα, έφερε μαζί ειδικούς από διαφορετικά πεδία οι οποίοι αντάλλαξαν ιδέες, εμπειρίες και αποτελέσματα σε θέματα που σχετίζονται με τη φύση της πραγωγής και του.
     Amphorae home logo
 
 
Sailing from Polis to Empire: Maritime Scales in the Eastern Mediterranean during the Hellenistic Period, (4th - 1st centuries BCE)
 
Το Διεθνές Σεμινάριο, το οποίο πραγματοποιήθηκε στις 14 – 15 Νοεμβρίου 2014, διοργανώθηκε από το Πανεπιστήμιο Κύπρου (πρόγραμμα Sailing in Cyprus through the ages)  και το Πανεπιστήμιο Le Mans (Γαλλία), σε συνεργασία με το Γαλλικό Ινστιτούτο Κύπρου (Institut Français de Chypre), το Κέντρο ερευνών στην Αρχαιολογία και την Ιστορία (CReAAH -Centre de Recherches en Archéologie, Archéosciences, Histoire) και την Ομάδα επιστημονικού ενδιαφέροντος στην Ενάλια Ιστορία (Groupement d'Intérêt Scientifique d'Histoire Maritime).
 
Στο σεμινάριο, ενάλιοι αρχαιολόγοι και ιστορικοί από τη Γαλλία και την Κύπρο παρουσίασαν νέα δεδομένα και συζήτησαν σημαντικά ερευνητικά θέματα όπως η γεωγραφία της ναυσιπλοϊας, μηχανισμοί θαλάσσιου εμπορίου, τύποι πλοίων και ναυτική τεχνολογία. Έμφαση δόθηκε στους ελληνιστικούς χρόνους, μια περίοδο κατά την οποία η ναυτική δύναμη αποτελούσε το επίκεντρο των ιδεολογικών και πολιτικών εξελίξεων: οι στόλοι απέκτησαν καθοριστική σημασία για τα βασίλεια και τα νέα δίκτυα θαλάσσιου εμπορίου δημιούργησαν νέες οικονομικές τάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο.
 
Sailing conference poster copy 2
 DSCN6613  DSCN6619  DSCN6628 DSCN6633    
 DSCN6651  DSCN6633  DSCN6651  DSCN6660    
DSCN6666 DSCN6682 Kyrenia Liberty 15 Nov 2014  Sailing trip  group photo