GENETIK SOSYAL PSIKOLOJI LABORATUARI
Kıbrıs Üniversitesi'nde kurulan Genetik Sosyal Psikoloji Laboratuvarı'ndaki çalışmalar, Dr. Charis Psaltis ile Dr. Irini Kadianaki tarafından yürütülmektedir. Araştırma projelerimiz, özellikle göç ve bölünmüş toplumlar bağlamında değişim, özneler-arası temas ve iletişim gibi konuların temelini oluşturan sosyal psikolojik süreçleri ve eğitim bağlamında öğrenme ve bilişsel gelişim konularını anlamaya yöneliktir. Özellikle ilgilendiğimiz konuların arasında sosyal temsillerin mikrogeni ve ontogeni (bireysel oluşumu ve gelişimi) , damgalama ve ırkçılıkla başetme, insan değişimi ve gelişiminde sembolik aracılık, sosyal temsillerle kimlik, kollektif bellek ve tarih eğitimi arasındaki bağlantılar, , sosyal etkileşim ve bilişsel gelişimdeki asimetrilerin sosyal dinamikleri, milliyetçilik, işbirliği ve çatışma yer almakta ; Araştırma sorularımızın yanıtlarını ise hem nicel hem de nitel metodoloji kullanarak bulmaya çalışmaktayız.
Araştırma Programi
Öğrenci tezleri:
Andreou, C. (2012). Kıbrıslı Rum Öğrencilerin Ortaöğretimdeki Tarih Dersi Algıları ve Kıbrıs Sorununa ve Kıbrıslı Türklere Karşı Tutumları
Kapetaniou, I. (2012). Kıbrıs'taki tarih eğitimi konusundaki inanışlar ve uygulamalar ve Kıbrıslı Rum öğrencilerin diğer topluma karşı tutumları
Ktoris, A. (2012). Temas hipotezi ve bu hipotezin beşinci ve altıncı sınıf Kıbrıslı Rum ilkokul öğrencilerinin Kıbrıslı Türklere karşı tutumlarının değiştirilmesindeki etkisi
Vrachimis, N. (2012). Gruplararası Temas ve Sosyal Nüfuz Yoluyla Gruplararası Önyargının Azalması
Tez özetleri:
Kıbrıslı Rum Öğrencilerin Ortaöğretimdeki Tarih Dersi Algıları ve Kıbrıs Sorununa ve Kıbrıslı Türklere Karşı Tutumları
Andreou Constantina
Etnik çatışma yaşanan diğer ülkeler gibi gibi Kıbrıs'ta da tarih dersi milletin talihsizliğine odaklanan anlatımların teşviki ve milli hedeflerin meşru kılınması için kullanılmaktadır. Tarihsel anlatım çoğu zaman "gerçek" ile bir tutulmakta ve böylece tarihin rolü artırılıp milli miras olarak tanımlanmaktadır. Bu bağlamda tarihsel eğitimin esas amacı milli bilincin geliştirilmesi ve çoğu zaman kasten travmatik ve kindar olan bir "milli bellek" yoluyla milli kimliğin oluşturulmasıdır. Fakat, bu taktik öğrencilerde diğer toplumun üyelerine karşı güven ve temas azlığı yaratmaktadır. Ayni zamanda, önyargı ve "milli" nefretin çoğalmasına ve sürekli kılınmasına sebep olmaktadır.
Bu projenin amacı Kıbrıslı Rum lise öğrencilerinin ortaöğretim tarih kitaplarını nasıl algıladıklarını ve tarih dersinin öğretiliş biçimini incelemektir. İlaveten öğrencilerin tarih dersinin mahiyeti konusundaki epistemolojik inanışları, öğrencilerin Kıbrıs'ın yakın tarihi ve Kıbrıs sorunu hakkındaki temsilleri, ve kendilerini ait oldukları toplumun bir üyesi olarak nasıl tanımladıkları dikkate alınmıştır. Ayni zamanda, bu faktörlerin öğrencilerin diğer toplumun üyelerine karşı duyguları ve tutumları ile, ve diğer toplumun üyeleri ile temasları ve arkadaşlıkları ile aralarında olan olası ilişkiler göz önünde bulundurulmuştur. Bu araştırma için Lefkoşa'daki Pancyprium Gymnasium'un 301 Kıbrıslı Rum öğrencisinden veri toplanmıştır. Lise bölümünün ilk sınıfından 62, ikinci sınıfından 129 ve üçüncü sınıfından 110 öğrenci araştırmaya katılmıştır. Veriler bir anket yolu ile toplanmıştır ve istatistiksel analiz SPSS 17.0 kullanılarak yapılmıştır.
Korelasyonlar ve regresyon analizi sonucunda güncel ders kitaplarının çoğulcu olduğunu ve öğretmenlerinin eleştirel düşünceyi teşvik ettiğini düşünen öğrencilerin Elen milli bilincine bağlı olduğu, kendilerini Kıbrıslı Elen olarak tanımladıkları ve Kıbrıslı Türk toplumunun üyeleriyle temas fikrine karşı çıktıkları bulunmuştur. Tarih dersi kitaplarının tek taraflı olduğunu düşünen öğrencilerde ise zıt sonuçlar saptanmıştır. İlaveten, sonuçlar yapılandırmacı ve rölativist epistemolojik görüşlerin her iki öğrenci grubunda da olduğunu göstermiştir. Bu sonuç tarih dersinin mahiyeti konusunda öğrencilerde epistemolojik karışıklık olabileceği izlenimini uyandırmaktadır.
Kıbrıs'taki tarih eğitimi konusundaki inanışlar ve uygulamalar ve Kıbrıslı Rum öğrencilerin diğer topluma karşı tutumları
Ioanna Kapetaniou
Bu araştırmanın amacı Kıbrıslı Rum 'Gymnasium' öğrencilerinin diğer topluma (Kıbrıslı Türklere) karşı tutumlarını araştırmaktır. Ayrıca, bu tutumların öğrencilerin tarih eğitiminin metodları, amaçları ve içeriği konularındaki betimlemeleri ile olan ilişkisi soruşturulmaktadır.
Kıbrıs'taki güncel tarih eğitimi temel bilgileri öğretmeye ve Elen milli kimliğini teşvik etmeye odaklanmıştır (Perikleous 2010; Makriyianni & Psaltis, 2007). Son yıllarda tarih eğitimi ve tarih kitaplarının içeriği konularında ciddi tartışmalar olmuştur. Bazı gruplar tarih eğitiminin öğrencilerin tarihsel düşünme becerilerinin geliştirilmesine odaklanması gerektiğini ve tarih kitaplarının bu amaca göre revize edilmesinin gerekliliğini savunmaktadırlar. Diğer gruplar ise böyle bir yaklaşıma öğrencilerin milli kimliğini veya bu kimliğin oluşma biçimini etkileyebileceğini öne sürerek karşı çıkmaktadırlar.
Bir örneklem Kıbrıslı Rum öğretmen üzerinde son zamanlarda yapılmış bir calışma öğretmenlerin barışçıl bir arada yaşama ve uzlaşma konularındaki anlayışlarının okullarda Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasında barışçıl bir arada yaşamayı teşvik edecek yeni bir eğitimsel yaklaşımı kabul etmeye yönelik "duygusal gönüllülüklerini" nasıl etkilediğini araştırmıştır (Zempylas et al, 2010). Bu araştırmaya göre Kıbrıslı Rum öğretmenler barışçıl bir arada yaşamaya yönelik eğitimin önemini onaylamalarına rağmen bu eğitimi mesleki hazırlıklarının olmaması ve ideolojik düşünceleri sebebi ile kendi sınıflarında uygulamaya isteksizdiler (ayrıca bakınız Psaltis, Lytras & Costache, 2011).
Tarih kitaplarının coğunda Türkler nihai düşman olarak gösterilmektedirler (Papadakis, 2008). Bu gerçek sadece Türkler'e karşı değil Kıbrıslı Türkler'e karşı da olumsuz tutumlar ve davranışlar yaratabileceğinden Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler arasındaki ilişkiyi etkileyebilir.
Kantitatif ve kalitatif bir araştırmayla Kıbrıslı Rum öğrencilerin diğer topluma karşı olan tutumlarını ve bu tutumların öğrencilerin tarih eğitiminin metodları, amaçları ve içeriği konularındaki betimlemeleri ile ilişkisinin var olup olmadığını araştırmayı amaçlıyoruz.
Temas hipotezi ve bu hipotezin beşinci ve altıncı sınıf Kıbrıslı Rum ilkokul öğrencilerinin Kıbrıslı Türklere karşı tutumlarının değiştirilmesindeki etkisi
Antonis Ktoris
Bu tezin amacı gruplararası temas ve 11-12 yaşlarındaki öğrencilerin Kıbrıslı Türklere karşı olan önyargılarının azaltılması arasındaki ilişkinin araştırılmasıdır. Bu kantitatif araştırmada veri toplamak için anketler kullanılmıştır. Katılımcılar altı ilkokuldan 343 öğrencidir (179 erkek ve 164 kız). Veri analizi faktör analizi, iki değişkenli korelasyonlar, bağımsız örneklem t-testleri ve çoklu regresyon içermiştir. PCA faktör analizi gerçekci tehdit, sembolik tehdit ve Kıbrıslı Türklere karşı olumlu tutumları faktörler olarak belirledi. İki değişkenli korelasyonlara göre olumlu tutumlar ve gruplararası kaygı arasında olumsuz bir ilişki vardır. Ayrıca yine iki değişkenli korelasyonlara göre olumlu tutumlar ve olumlu sterotipler arasında olumlu bir ilişki vardır. Sembolik tehdit yaş ile artmaktadır. Kızların ve erkeklerin sembolik tehdit, gerçekci tehdit, tutumlar, temas, gruplararası kaygı ve sterotip skorları bağımsız örneklem t-testleri ile karşılaştırılmıştır. Sadece sembolik tehdit ve gruplararası kaygı skorlarında anlamlı farklılıklar bulunmuştur. Sembolik tehdit konusunda erkeklerin kızlardan daha yüksek skorları olduğu ve gruplararası kaygı konusunda kızların erkeklerden daha yüksek skorları olduğu saptanmıştır. Çoklu regresyona göre tutum skorlarındaki varyansın %40'ı sterotipler, gruplararası kaygı ve gruplararası temas tarafından açıklanabilir. Bu calışmanın gelecekteki araştırma projeleri ve eğitimsel politika ve uygulamalar açısından önemi tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: gruplararası temas; Kıbrıslı Rum çocuklar; iç-grup/ dış-grup tutumları
Gruplararası Temas ve Sosyal Nüfuz Yoluyla Gruplararası Önyargının Azalması
Nektarios Vrachimis
Bu araştırmada temasın gruplararası önyargının azalmasındaki rolü incelenmiştir. Araştırmada yaşları 18-35 (Μ= 20.7, SD= 3.2) arasında olan ve çoğunluğu lisans öğrencisi olan Kıbrıslı Rum kadın katılımclar yer almıştır. Katılımcılar temas tipi (doğrudan temas veya senaryo) ve temas kalitesi (yeniden yakınlaştırıcı senaryo veya reddedici senaryo) deney kondisyonlarına rastgele tahsis edilmişlerdir. Araştırma sonuçları göstermiştir ki katılımcıların mesajın kaynağına atfettikleri özellikler temas tipi veya temas kalitesi ile gruplararası kaygı ve/veya dış-gruba güven arasındaki ilişkiye aracılık etmektedirler. Daha positif temsiller gruplararası kaygının azaltılmasına ve güvenin artmasına yol açmaktadır. Bununla beraber bu sonuçların kalıcı olmadığı saptanmıştır.
Anahtar Kelimeler: gruplararası temas, gruplararası önyargı, güven, gruplararası kaygı
