Εκ μέρους όλων των μελών του ερευνητικού προγράμματος «Συνδυάζοντας Γενικευμένες και Εξειδικευμένες Πρακτικές για Διερεύνηση της Σχέσης της Ποιότητας Διδασκαλίας με τα Μαθησιακά Αποτελέσματα», θα ήθελα να σας καλωσορίσω στην ιστοσελίδα του προγράμματος.

Είναι κοινά αποδεκτό ότι η διδασκαλία αποτελεί ένα εξαιρετικά σύνθετο φαινόμενο. Για τον λόγο αυτό, χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν πολλαπλοί φακοί εξέτασης της διδασκαλίας, ώστε να αναλυθεί καλύτερα στα επιμέρους συστατικά της και μέσω αυτού να καταστεί δυνατή η μελέτη της ποιότητάς της. Ωστόσο, για δεκαετίες οι ερευνητές φαίνεται να έχουν εργαστεί παράλληλα, εστιάζοντας είτε σε γενικευμένες είτε σε εξειδικευμένες πρακτικές διδασκαλίας. Με τον όρο γενικευμένες πρακτικές διδασκαλίας, αναφερόμαστε σε συμπεριφορές του εκπαιδευτικού οι οποίες είναι σημαντικές για τη μάθηση και μπορούν να αξιοποιηθούν σε όλα τα γνωστικά αντικείμενα. Ανεξάρτητα αν ένας εκπαιδευτικός διδάσκει ένα μάθημα Ιστορίας, Μαθηματικών ή ακόμη και Φυσικής Αγωγής, χρειάζεται να υποβάλλει καλές ερωτήσεις για να ενεργοποιεί τη σκέψη των μαθητών του. Παρόμοια, ο εκπαιδευτικός αυτός χρειάζεται να δημιουργεί ένα παραγωγικό μαθησιακό κλίμα, το οποίο ενθαρρύνει και αποδέχεται τις προσπάθειες και τα λάθη των μαθητών, καθώς τα τελευταία είναι σημαντικά για τη μαθησιακή διαδικασία. Ανταποκρινόμενοι στις προ(σ)κλήσεις διάφορων ερευνητών (π.χ., Shulman, 1986) που υπέδειξαν την ανάγκη να δοθεί έμφαση στο ίδιο το γνωστικό αντικείμενο και τις απαιτήσεις που επιβάλλει η διδασκαλία του, άλλοι ερευνητές ασχολήθηκαν με εξειδικευμένες πρακτικές διδασκαλίας. Αυτές οι πρακτικές είτε είναι μοναδικές για τη διδασκαλία συγκεκριμένων γνωστικών αντικειμένων είτε έχουν μία ιδιαίτερη και εξειδικευμένη λειτουργία όταν εμφανίζονται στη διδασκαλία αυτών των αντικειμένων.

Χρηματοδοτούμενο από ένα εσωτερικό κονδύλι του Πανεπιστημίου Κύπρου, αυτό το διετές ερευνητικό πρόγραμμα στοχεύει στη σύζευξη αυτών των δύο τύπων πρακτικών, φιλοδοξώντας να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε τη μοναδική αλλά και την κοινή συμβολή των γενικευμένων και εξειδικευμένων πρακτικών στην ερμηνεία των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Αυτό επιτυγχάνεται με την εστίασή μας σε δύο διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα: τα Μαθηματικά και τη Φυσική Αγωγή. Με την επιλογή αυτών των δύο γνωστικών αντικειμένων που διαφέρουν όχι μόνο ως προς το περιεχόμενο που καλύπτουν, αλλά και ως προς άλλα χαρακτηριστικά τους, συμπεριλαμβανομένων των μαθησιακών στόχων (γνωστικοί vs. ψυχοκινητικοί), του φυσικού χώρου στον οποίο διεξάγονται (εσωτερικός vs. εξωτερικός), και των διδακτικών πρακτικών που είναι καθοριστικής σημασίας για τη μάθηση, το πρόγραμμα επιδιώκει όχι μόνο να εξετάσει τη συνεισφορά των δύο τύπων πρακτικών, αλλά και να διερευνήσει τις ομοιότητες και τις διαφορές αυτής της συνεισφοράς μεταξύ διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων.

Αξίζει να σημειωθεί ότι το ερευνητικό πρόγραμμα δε θα ήταν εφικτό να πραγματοποιηθεί χωρίς την υποστήριξη των εκπαιδευτικών που συμμετείχαν εθελοντικά, τους οποίους θα θέλαμε να ευχαριστήσουμε που άνοιξαν τις τάξεις τους και μας επέτρεψαν να μελετήσουμε τη διδασκαλία τους. Με τον τρόπο αυτό οι εκπαιδευτικοί που συμμετείχαν στο πρόγραμμα έχουν συνεισφέρει στη μελέτη και την κατανόηση του σύνθετου έργου της διδασκαλίας και των ιδιαιτεροτήτων της.

Η ιστοσελίδα μας αναβαθμίζεται συστηματικά και όποιος ενδιαφέρεται για τη δουλειά μας θα έχει την ευκαιρία να ενημερωθεί για τις δράσεις και τα αποτελέσματα του προγράμματός μας σε κάθε του φάση. Όσοι ακαδημαϊκοί και φορείς χάραξης εκπαιδευτικής πολιτικής ενδιαφέρονται για περισσότερες πληροφορίες για το πρόγραμμα και τα αποτελέσματά του μπορούν να επικοινωνήσουν απευθείας μαζί μας.

Σας προσκαλώ, λοιπόν, να εξερευνήσετε την ιστοσελίδα του προγράμματός μας ώστε να αντιληφθείτε καλύτερα τις δράσεις του. Εάν έχετε οποιεσδήποτε απορίες για το πρόγραμμα ή αν επιθυμείτε να μας δώσετε ανατροφοδότηση για τη λογική του, τις δραστηριότητες του, τις παρουσιάσεις και τις δημοσιεύσεις του, παρακαλώ όπως μη διστάσετε να επικοινωνήσετε μαζί μας.
 
Ο συντονιστής τους προγράμματος

Δρ. Χαράλαμπος Χαραλάμπους
Επίκουρος Καθηγητής, Εκπαιδευτική Έρευνα και Αξιολόγηση