Η Ερευνητική Ομάδα Εκπαιδευτικής Αποτελεσματικότητας και Σχολικής Βελτίωσης υπάγεται στη Σχολή Κοινωνικών Επιστημών και Επιστημών της Αγωγής του Πανεπιστημίου Κύπρου και σκοπεύει στην έρευνα σε τοπικό, ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο με στόχο τη προώθηση της ποιότητας και ισότητας στην εκπαίδευση συνεισφέροντας στην θεωρητική και μεθοδολογική ανάπτυξη στο τομέα της εκπαιδευτικής αποτελεσματικότητας και βελτίωσης. Ειδικότερα, οι δράσεις της ομάδας επικεντρώνονται στις πιο κάτω ερευνητικές περιοχές.
Πλειάδα ερευνών των τελευταίων δύο δεκαετιών (π.χ. Hattie, 2009; Kyriakides, Creemers, & Charalambous, 2018; Nye, Konstantopoulos, & Hedges, 2004) καταδεικνύουν τον καθοριστικό ρόλο που διαδραματίζουν οι εκπαιδευτικοί και δη η διδασκαλία τους στα μαθησιακά αποτελέσματα. Η ερευνητική μας ομάδα, εστιάζοντας σε διάφορες παραμέτρους της διδασκαλίας, εξετάζει πώς γενικευμένες πρακτικές διδασκαλίας (δηλ. πρακτικές που αφορούν σε διάφορα γνωστικά αντικείμενα, όπως, για παράδειγμα η διοίκηση της τάξης ή η υποβολή ερωτήσεων) και εξειδικευμένες κατά γνωστικό αντικείμενο πρακτικές διδασκαλίας (π.χ. η χρήση αναπαραστάσεων στα Μαθηματικά ή η επίδειξη στη Φυσική Αγωγή) συνεισφέρουν στα μαθησιακά αποτελέσματα (γνωστικά, συναισθηματικά, ψυχοκινητικά, μεταγνωστικά). Τα αποτελέσματα αυτά λαμβάνονται υπόψη για τον σχεδιασμό παρεμβάσεων που στόχο έχουν να συνεισφέρουν στη βελτίωση και επαγγελματική εξέλιξη των εκπαιδευτικών, είτε ατομικά είτε σε επίπεδο σχολικής μονάδας. Στο πλαίσιο αυτό διερευνούμε, επίσης, πώς η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού δύναται να συμβάλει στη βελτίωση της ποιότητας της διδασκαλίας και κατ’ επέκταση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Ανάμεσα στα θέματα που εξετάζουμε συμπεριλαμβάνονται τα κριτήρια αξιολόγησης του εκπαιδευτικού, διαφορετικές προσεγγίσεις/μέθοδοι αξιολόγησης του εκπαιδευτικού και πώς αυτές διαφέρουν ως προς την αποτύπωση της ποιότητας του παρεχόμενου εκπαιδευτικού έργου καθώς και πώς η αξιολόγηση του εκπαιδευτικού και του έργου του μπορεί να συνεισφέρει στη μάθηση και βελτίωση των εκπαιδευτικών και της διδασκαλίας τους.
Διεθνείς έρευνες αποδίδουν μεγάλη σημασία στην εκπαιδευτική ηγεσία, θεωρώντας ότι πρόκειται για καθοριστικό παράγοντα για την επιτυχία του εκπαιδευτικού έργου. Η ηγεσία αποτελεί κεντρικό σημείο αναφοράς στη διοίκηση των εκπαιδευτικών οργανισμών. Η ερευνητική μας ομάδα εξετάζει σε βάθος θεωρίες και πρακτικές ηγεσίας και διερευνά τη σχέση τους με συγκεκριμένα εκπαιδευτικά αποτελέσματα. Συγκεκριμένα, εξετάζονται σύγχρονες θεωρίες και προοπτικές στον τομέα της ηγεσίας που περιλαμβάνουν τη μετασχηματιστική ηγεσία, την κατανεμημένη ηγεσία και την παιδαγωγική ηγεσία. Σε σχέση με τη μετασχηματιστική ηγεσία, γίνεται προσπάθεια διερεύνησης της συνεισφοράς της στην αποτελεσματική διοίκηση των οργανισμών και της σχέσης της με αποτελέσματα και συμπεριφορές εκπαιδευτικών, μαθητών και άλλων σημαντικών ομάδων που συμμετέχουν στο εκπαιδευτικό γίγνεσθαι. Με βάση τα αποτελέσματα σχετικών ερευνών, καταλήγουμε σε συμπεράσματα και προτάσεις που αφορούν στην αξιοποίηση μετασχηματιστικών πρακτικών ηγεσίας στην εκπαίδευση και στην ανάγκη συνδυασμού τους με πρακτικές που εντάσσονται σε άλλα σύγχρονα θεωρητικά σχήματα (όπως είναι η παιδαγωγική ηγεσία). Επίσης, εξετάζεται η διοίκηση της εκπαίδευσης στο σύνολό της, με έμφαση στις περιοχές που συνδέονται με τα κίνητρα και την απόδοση του εκπαιδευτικού (π.χ. επαγγελματική ικανοποίηση, πεποιθήσεις αυτοαποτελεσματικότητας ) και του εκπαιδευτικού συστήματος (π.χ. οικονομικές πτυχές της εκπαίδευσης, σύνδεση της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας).
Σκοπός της θεματικής αυτής περιοχής είναι η κατανόηση του εννοιολογικού πλαισίου της αξιοποίησης και ανάπτυξης του ανθρωπίνου δυναμικού στην εκπαίδευση καθώς και η ερευνητική διερεύνηση των παραγόντων που επηρεάζουν την αποδοτικότητα και παρώθηση του ανθρωπίνου δυναμικού και τη γενικότερη συνεισφορά του στη βελτίωση της αποτελεσματικότητας των σχολικών μονάδων. Στα ιδιαίτερα ερευνητικά ενδιαφέροντα της ομάδας είναι η διερεύνηση της αποτελεσματικότητας διαφορετικών προσεγγίσεων επιμόρφωσης (ως προς το φιλοσοφικό υπόβαθρο, ως προς την οργανωτική τους δομή, ως προς το πλαίσιο διεξαγωγής, ως προς το περιεχόμενο κτλ) και ο εντοπισμός των χαρακτηριστικών γνωρισμάτων αποτελεσματικών προγραμμάτων επιμόρφωσης. Επιπλέον, ιδιαίτερη έμφαση δίνεται και στα διαφορετικά επίπεδα και προσεγγίσεις αξιολόγησης προσωπικού και εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Ακόμη στα ερευνητικά ενδιαφέροντα της ομάδας εντάσσεται η διερεύνηση των παραγόντων που επιδρούν στην επαγγελματική ικανοποίηση, στην παρώθηση και δέσμευση του ανθρώπινου δυναμικού σε εκπαιδευτικούς οργανισμούς. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην εννοιολογική οριοθέτηση και στην αναγκαιότητα ανάπτυξης συγκεκριμένης πολιτικής στο επίπεδο της σχολικής μονάδας αναφορικά με την αξιοποίηση και ανάπτυξη των εκπαιδευτικών.
