Το πρόγραμμα έχει ως στόχο να διερευνήσει τη διαχρονική εξέλιξη των θρησκευτικών προσκυνημάτων στην Κύπρο από τον 11ο μέχρι τον 16ο αιώνα καθώς και της συνεπακόλουθης προσκυνηματικής τέχνης που αναπτύσσεται στο νησί κατά την υπό εξέταση περίοδο. Παράλληλα θα εξετάσει τη θέση, το ρόλο που κατείχε η Κύπρος στην ευρύτερη Ανατολική Μεσόγειο σε σχέση με τα προσκυνηματικά-ταξιδιωτικά ρεύματα.

 

Το πρόγραμμα αυτό του Πανεπιστημίου Κύπρου με το ακρωνύμιο SpaMaP Cy χρηματοδοτείται από το Ίδρυμα Έρευνας και Καινοτομίας (Πρόγραμμα ΔΙΔΑΚΤΩΡ). Το έργο εκπονείται με τη συνεργασία του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου και του Υφυπουργείου Τουρισμού Κύπρου.

 

Το έργο αποτελεί καινοτόμα και διεπιστημονική προσπάθεια στη μελέτη των βυζαντινών - μεσαιωνικών προσκυνημάτων, συνδυάζοντας παραδοσιακές μεθοδολογικές προσεγγίσεις (χρονολόγηση μνημείων, γραπτές πηγές, αρχαιολογικά δεδομένα) και σύγχρονες ψηφιακές τεχνικές (ψηφιοποίηση έργων τέχνης και μνημείων, στατιστικές αναλύσεις δεδομένων, οπτικοποίηση αποτελεσμάτων μέσω θεματικών χαρτών, εφαρμογή Συστήματος Γεωγραφικών Πληροφοριών).

 

Οι κύριοι στόχοι του προγράμματος μπορούν να συνοψιστούν ως εξής:

- Δημιουργία ευρετηρίου σχετικού με τα προσκυνηματικά κέντρα και τα υλικά κατάλοιπα, τα οποία συνδέονται άμεσα με τις προσκυνηματικές πρακτικές.

- Δημιουργία προσκυνηματικών διαδρομών και θεματικών χαρτών.

- Παραγωγή νέας γνώσης σχετικά με την πολυπολιτισμική κοινωνία της Κύπρου στην υπό αναφορά περίοδο και το ρόλο των προσκυνηματικών κέντρων ως θρησκευτικοί, κοινωνικοί και πολιτιστικοί φορείς του νησιού.

- Προσδιορισμός της σημαντικής θέσης της Κύπρου στο πλαίσιο των προσκυνηματικών ρευμάτων και πρακτικών της Ανατολικής Μεσογείου.

 

Το πρόγραμμα θα συμβάλει, μεταξύ άλλων, στην ψηφιοποίηση και διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς της Κύπρου. Επιπλέον, θα ωφελήσει τις κοινότητες που βρίσκονται τα μνημεία, μέσω της προώθησης του πολιτιστικού τουρισμού και θα συμβάλει στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Τέλος, τα αποτελέσματα του έργου θα προάγουν επιστημονική γνώση κατά την υπό εξέταση περίοδο και θα συμβάλουν στην καλύτερη κατανόηση της ιστορίας της κυπριακής κοινωνίας. Επίσης θα συνεισφέρουν στην υφιστάμενη σημερινή συζήτηση για την ειρηνική συνύπαρξη και ανεκτικότητα μεταξύ των διαφορετικών θρησκευτικών ή/και εθνικών ομάδων που ζουν στο νησί, από το μεσαιωνικό παρελθόν στη σύγχρονη εποχή.