SeSaLaC

               SETTLED AND SACRED LANDSCAPES OF CYPRUS – ΟΙΚΙΣΜΕΝΑ ΚΑΙ ΙΕΡΑ ΤΟΠΙΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
               Συστηματική Αρχαιολογική Έρευνα Επιφανείας του Πανεπιστημίου Κύπρου

 

sesalac directors

 Το ερευνητικό Πρόγραμμα SeSaLaC (Settled and Sacred Landscapes of Cyprus – Οικισμένα και Ιερά Τοπία της Κύπρου) αποτελεί την πρώτη συστηματική αρχαιολογική έρευνα επιφανείας του Πανεπιστημίου Κύπρου στο νησί, το συντονισμό της οποίας έχουν οι Α. Βιώνης (ΠΚ), Γ. Παπαντωνίου (ΠΚ) και Ν. Νικολάου (Παν/μιο Mainz). Οι περιοχές ενδιαφέροντος είναι η ευρύτερη περιφέρεια της Κοφίνου στην Επαρχία Λάρνακας και η περιφέρεια του αρχαίου Κουρίου στην Επαρχία Λεμεσού. Το πρόγραμμά μας εντάσσεται στη νέα γενιά των εντατικών ερευνών επιφανείας, οι οποίες υιοθετούν μία πιο συστηματική μεθοδολογία στην έρευνα του τοπίου, αναπτύσσοντας περισσότερο συστηματικές μεθόδους κάλυψης της επιφάνειας του εδάφους, συλλογής και καταγραφής δεδομένων.

kofinousurveyarea

 Η συστηματική διερεύνηση και ερμηνεία της αρχαιολογίας του τοπίου από το Πανεπιστήμιο Κύπρου, στο οποίο παραχωρήθηκε άδεια για αρχαιολογική έρευνα επιφανείας από το Τμήμα Αρχαιοτήτων της Κυπριακής Δημοκρατίας, ξεκίνησε από την περιοχή της Κοφίνου. Η περιοχή ερευνητικού ενδιαφέροντος ορίζεται από το σύγχρονο οικισμό της Κοφίνου (στο κέντρο της περιοχής), από τον ποταμό Πεντάσχοινο στα δυτικά και τον οικισμό του Αγίου Θεοδώρου (στα νοτιοδυτικά), από την Αλαμινό (στα νότια) και από τα Μενόγεια (στα βορειοανατολικά). Η περιοχή καταλαμβάνει 3.900 εκτάρια περίπου, αποτελεί εύφορη εσωτερική κοιλάδα η οποία ορίζεται και περιβάλλεται από τις παρυφές του Τροόδους στα βόρεια και σειρά λόφων στα δυτικά, νότια και ανατολικά, και διασχίζεται από τον Ξερό ποταμό.
kofinouchurch Οι στόχοι της έρευνας στην περιοχή συνοψίζονται ως εξής:
1. η ανίχνευση της σχέσης του αγροτικού τοπίου μεταξύ των ορεινών περιοχών του Τροόδους, των μεταλλείων χαλκού και της ακτογραμμής, καθώς και ο ρόλος του Ξερού ποταμού ως οικιστικού πόλου διαχρονικά,
2. η αναγνώριση της πολιτιστικής «σφραγίδας» της περιοχής στα όρια μεταξύ των βασιλείων της Αμαθούντας, του Κιτίου και του Ιδαλίου,
3. η μελέτη της τύχης του αγροτικού τοπίου μετά το τέλος της Ύστερης Αρχαιότητας μέσα από τη διερεύνηση της οικιστικής εξέλιξης και της διαμόρφωσης του υλικού πολιτισμού της περιόδου,
4. η ερμηνεία των θρησκευτικών μνημείων και θέσεων διαχρονικά και η σχέση τους με το δομημένο περιβάλλον, τη χρήση της γης, τη διοίκηση και το συμβολικό τοπίο.
sesalacteam

Η πρώτη περίοδος έρευνας στην περιοχή της Κοφίνου ξεκίνησε το 2014. Η αναγνωριστική αυτή δραστηριότητα έδωσε βάρος στην εκπαίδευση των φοιτητών αρχαιολογίας του ΠΚ στις τεχνικές και στη μεθοδολογία της έρευνας επιφανείας καθώς και στην αποτύπωση αρχαιολογικών θέσεων και μνημείων με τη συμβολή του εξοπλισμού του Εργαστηρίου ArtLandS. Η πρώτη συστηματική καταμέτρηση αρχαιολογικού υλικού επιφανείας στην Κοφίνου σε συνδυασμό με την καταγραφή αρχιτεκτονικών κατασκευών και καταλοίπων στο πλαίσιο του θερινού σχολείου αρχαιολογίας πεδίου απέδωσε σημαντικά αποτελέσματα σχετικά με τη χρήση του χώρου, καταδεικνύοντας την ύπαρξη αρχαιολογικών θέσεων ανατολικά του ΤΚ οικισμού της Κοφίνου και περιμετρικά του ναού της Παναγίας, σε ακτίνα 300-400 μ.